Physician suicide. Cases and commentaries
Zorg voor de (geestelijke) gezondheid van de arts zelf komt de laatste jaren meer en meer op de voorgrond. Dit wordt, mede, gestuurd door de toenemende rapportage van burn-out en aanverwante problemen binnen de groep van medische professionals. Suïcide en suïcidaliteit bij artsen worden vaak hierbij vaak nog onderbelicht. Toch is het een belangrijk probleem: in vergelijking met de algemene bevolking komt geslaagde suïcide 1,41 keer meer voor bij mannelijke artsen en, opvallend, 2,27 meer bij vrouwelijke artsen.
Hoewel het boek vanuit een Amerikaanse context geschreven is, is het ook zeer relevant voor onze Nederlands-Vlaamse context. Dit heeft veel te maken met de opzet van het boek. Aan de hand van verschillende, goed uitgeschreven (fictieve) casussen worden verschillende aspecten van de brede problematiek rondom geestelijke gezondheidsproblemen en hun relatie met suïcidaliteit aangekaart. Telkens staan hierbij, naast de beschrijving van de casus, de professionele, persoonlijke en relationele gevolgen voor alle betrokkenen voorop. Elk hoofdstuk-casus sluit af met de stappen naar herstel, zowel persoonlijk als binnen de organisatie en regelgeving.
De casussen zijn stuk voor stuk herkenbaar, zeer uitgebreid en vlot beschreven. De auteur heeft zich uitdrukkelijk laten beïnvloeden door de stijl van de betreurde Oliver Sacks.
Een beknopte selectie uit de onderwerpen. Een eerste hoofdstuk beschrijft de leefwereld van een psychiater na een, plotse, suïcide van zijn patiënt, een aan alcohol verslaafde collega. Thema’s van verantwoordelijkheid, schuld en zelfexploratie komen hierbij aan de orde.
Een volgend hoofdstuk neemt ons mee in de leefwereld van een arts met een ernstige burn-out en depressie die zeer dicht bij suïcide staat. De casus biedt dankbare aanknopingspunten om de work-lifebalans, temperamenttrekken van perfectionisme en andere thema’s die nauw samenhangen met verhoogd risico toe te lichten.
Volgende hoofdstukken geven ruim aandacht aan second-victimgevolgen na suïcide van een bevriende collega. De laatste hoofdstukken focussen op zorg voor de zorgverlener.
De auteur is (klinisch) psychiater met een jarenlange ervaring in het behandelen van artsen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen. Hij is ook wetenschappelijk actief met verschillende interessante publicaties over dit onderwerp (naast zijn onderzoek naar de effectiviteit van telepsychiatrie, iets wat in dit boek ook regelmatig ter sprake komt en misschien wel een belangrijke tool is bij de behandeling van drukbezette collega’s).
Samenvattend: een zeer rijk boek. Goed geschreven. Een must voor alle psychiaters die ook collega-artsen behandelen én een verrijking voor hoe je naar jezelf en naar andere artsen kijkt. Lezen maar!
G. Dom, psychiater, Boechout