De uitgangspunten van dit boek zijn wezenlijk voor de psychiatrie die dreigt vast te lopen in een reductionistisch materialisme. Tegenover deze ‘verbreinende’ wending, die vooral in academische kringen bloeit, ontwikkelt zich een narratieve stroming die opborrelt aan de basis. Uit de praktijk van vele psychiaters en psychotherapeuten wordt kritiek geuit over de gevolgen van een zuiver protocollair, objectiverend en medisch-diagnostisch behandelmodel. De aandacht voor het individuele verhaal van de unieke patiënt lijkt hierdoor in het gedrang te komen.

Deze verhalende benadering is nu juist het uitgangspunt van dit boek. Op een toegankelijke en inspirerende manier, geïllustreerd met talloze praktijkvoorbeelden, beschrijft deze collega haar werk, waarin complexiteit, creativiteit en geduldig exploreren van verhalen vooropstaan. Bij het lezen van de vele voorbeelden kan men alleen maar bevestigend knikken over de evidentie van begrippen zoals patiëntenperspectief, oplossingsgerichtheid, herstel, verbinding en respect.

Hoewel de oorsprong van deze houding in de narratieve systeemtherapie ligt, toont de auteur de waarde van deze benadering voor de klinisch psychiatrische praktijk. Het mobiliseren van positieve krachten, het terugvinden van verloren verhalen en deconstrueren van destructieve patronen worden verduidelijkt op een praktische en herkenbare manier. Dit deel van het boek is erg bruikbaar voor opleiding voor psychiaters; ik zou het zelfs in de basisopleiding voor artsen aanraden.

In een laatste deel van het boek verloor ik mijn initiële enthousiasme een beetje. De Noord-Amerikaanse stijl waarin succesverhalen bijna als reclameboodschappen worden beschreven om de nieuwe methode aan te prijzen, hebben op mij een contraproductief effect. Hoofdstukken met als titel ‘Finding happiness’ of ‘Looking for love’ en de sfeer van leukigheid doen een beetje afbreuk aan de fundamentele waarde van de inhoudelijke boodschap.

Deze inhoud is overigens niet nieuw, altijd weer zal de psychiatrie moeten zoeken naar haar menselijk gezicht, naar haar cruciale ethische grond, die te vinden is in de steeds weer bijzondere ontmoeting met onze medemens en zijn ontegensprekelijke verhaal.

D. De Wachter