De schrijfster wijdt vele bladzijden aan de vraag wat reflective practice (rp) is. rp is verwant aan experiëntieel leren. Het gaat dus niet alleen om het kritisch nadenken over wat je gaat doen of hebt gedaan. Als dat denken leidt tot nieuw inzicht en gedrag is sprake van rp. Reflection will impact on, although not necessarely alter, one’s practice.

Het voorbeeld dat de schrijfster geeft: als je een bekende weg oversteekt, denk je daar niet bij na. Sterker: nadenken tijdens het oversteken vergroot de kans op letsel. Maar dat wordt anders als je in een land bent waar links in plaats van rechts wordt gereden. Op je ruggenmerg oversteken is dan riskant. De auto die jou maar net kan ontwijken, leert je dat het verstandig is eerst te bedenken hoe je gaat oversteken.

Dan doet de schrijfster een poging tot theoretische onderbouwing van rp. De experiential learning cycle heeft haar voorkeur vanwege de eenvoud. Overigens meent de auteur dat niet echt sprake is van theorie, eerder van modellen die de praktijk beschrijven. Hierna maakt de schrijfster door middel van veel casuïstiek aannemelijk dat rp tot persoonlijke groei kan bijdragen en dat veiligheid, vertrouwen, warmte, empathie en wederzijds respect het effect van supervisie bepalen.

Het grootste deel van het boek is gewijd aan supervisiemethoden. Eerst het vragen. Goede vragen kunnen een shift in perspective in gang zetten. Ook metaforen kunnen prachtig gereedschap zijn. Schrijfster geeft vele voorbeelden, meestal van verpleegkundigen als supervisanten. Vrijwel alle supervisiemethodieken passeren de revue. Rollenspel en schrijven worden het uitvoerigst besproken. Ten slotte behandelt de schrijfster het probleem van de formele beoordeling van een
supervisant door de supervisor. Dit is lastig, maar is onontkoombaar. Het stellen van de goede vragen kan helpen.

Nieuwe vergezichten heeft dit boek voor mij niet geopend. Een levendig, persoonlijk boek is het wel, geschreven door een ervaren psycholoog met een grote liefde voor haar vak. Een werkboek voor mensen die geïnteresseerd zijn in de praktijk van supervisie. Ik zou mij kunnen voorstellen dat een opleidersgroep hoofdstukken van dit boek bestudeert. Ten behoeve van de supervisie van artsen in opleiding bevat dit boek een baaierd van in de praktijk goed toepasbare methodieken. Een waarschuwing: een lelijker omslag dan waarin dit boek schuilgaat, ken ik niet. Laat u hierdoor niet afschrikken.

H. van Berkestijn