Dit boek gaat over concrete toepassingsgebieden van de Personality Assessment Inventory (pai). Zoals de auteurs aangeven in de introductie, vonden ze de argumentatie voor dit boek in het gegeven dat er in 10 jaar tijd een progressieve verhoging is van zowel het gebruik van als aantal referenties aan de test. De lezers die meer willen weten over de test op zich verwijs ik naar de talrijke pai-publicaties in vaktijdschriften. Buiten het eerste hoofdstuk gaat het boek over een beschrijving in welke klinische contexten de pai op een valide en betrouwbare wijze worden gebruikt: in de residentiële en ambulante zorg, bij adolescenten en volwassenen, in de verslavingszorg, bij patiënten met posttraumatische stressstoornis (ptss), in justitiële kaders of in verschillende culturen. Het instrument zou bovendien betrouwbaar en valide zijn in settings zoals personeelsbeleid en zelfs de verzekeringssector.

Ik heb geen gerede twijfel omtrent validiteit en betrouwbaarheid van de test, en ook niet omtrent de rigoureuze ontwikkelingsstadia die deze test heeft doorlopen (zie Morey 1991), zeker niet omtrent de klinische bruikbaarheid van de test en nog minder omtrent drie redacteuren van het boek (allen gerenommeerde wetenschappers en clinici). Maar met bovenstaande kennis in het achterhoofd weet ik nog steeds niet wat precies aan te vangen met het boek. Tijdens het doornemen ervan bekroop mij het gevoel dat men mij iets wilde verkopen of dat ik overtuigd diende te worden van de grote kwaliteiten van de pai.

Inderdaad, wanneer we hoofdstukken inhoudelijk taxeren dan blijkt dat de pai bij ontzettend veel en uiteenlopende doelgroepen op valide en betrouwbare wijze kan worden afgenomen. Hoofdstukken gaan vaak kort door de bocht; zo zien we beweringen dat de pai vermag een klinisch toestandsbeeld te geven, een grondige assessment te doen van de persoonlijkheid en tegelijkertijd in staat is toekomstig gedrag te voorspellen. Buiten enige twijfel hierover (maar daarover niets in het boek) vond ik in nagenoeg elk hoofdstuk wel ergens een publicitaire slagzin die me duidelijk maakt dat de test zo goed is dat hij overal kan worden gebruikt.

Het boek weet mij niet te overtuigen. De verschillende toepassingsgebieden van de pai zijn op een wat slordige en ongestructureerde wijze bij elkaar in een boek beland. In het boek liggen volgens mij twee gemiste kansen vervat. Ten eerste mis ik de aanknoping tussen de theoretische en klinische achtergrond van de test en de toepassingen ervan in het boek. Ten tweede faalt het boek enigszins een geïntegreerd beeld te geven van deze toepassingsgebieden. Ik vind dit boek een logische voortzetting van de special issue rond de pai in Journal of Personality Assessment (Kurtz & Blais 2007) en dat het bijgevolg als dusdanig pas naar volle waarde kan worden geschat.

R. Bruffaerts