In de opleiding tot psychiater zijn niet alleen klinische vaardigheden van belang, psychiaters in spe moeten meer en meer in staat zijn wetenschappelijk onderzoek te verrichten en de bevindingen daarvan op een professionele manier mondeling te presenteren. Opleidingsinstituten bieden dan ook workshops of opleidingen aan om deze vaardigheden te ontwikkelen. Ook ervaren clinici en onderzoekers moeten steeds vaker gespecialiseerde, technische informatie communiceren naar collega's, studenten, commissies of het algemeen publiek. Het boek van Anholt is een tweede, herziene editie van een werk dat voor het eerst in 1994 verscheen. Het bevat een hoop voor de hand liggende tips, waartegen echter op studiedagen en congressen voortdurend wordt gezondigd. Een belangrijke boodschap van het boek is dat voorbereiding en structuur van een uiteenzetting meer dan het halve werk zijn. Daaraan worden dan ook de eerste twee hoofdstukken van het boek gewijd. Een en ander wordt geïllustreerd met aandoenlijk ouderwetse foto's die aangeven wat er allemaal verkeerd kan gaan bij zo'n presentatie, om daarna de juiste houding te tonen. Zo zie je bijvoorbeeld de foto van een spreker die met het hemd uit de broek en ongekamde haren zijn publiek tegemoet treedt, terwijl op de volgende bladzijde een keurig in pak gestoken spreker toont hoe het dan wel hoort. Gelukkig zijn niet alle illustraties even onnozel: in het meest uitgebreide derde hoofdstuk, dat handelt over visuele hulpmiddelen, werken de foute PowerPoint-slides wél. Ten slotte wordt in het vierde hoofdstuk gefocust op de eigenlijke presentatie van de lezing, met aandacht voor non-verbale en verbale communicatie tot en met het beantwoorden van (onverwachte) vragen. Het boek geeft praktische stap-voor-stapinformatie, vanaf de eerste voorbereiding en het kiezen van een titel, tot de uiteindelijke presentatie en de evaluatie ervan. Het bevat checklists, zit vol met concrete tips en beschrijft klassieke valkuilen. De vele voorbeelden en de prettige, wat ironische toon zorgen ervoor dat dit boek een aanrader is voor beginnende sprekers en voor wie hen begeleidt. Maar ook de ervaren spreker zal in dit boek nog bruikbare informatie vinden.

G. Pieters