Toen ik in Engeland aan mijn opleiding tot psychiater begon, zei mijn eerste supervisor dat ik beslist Fish's Clinical Psychopathology moest gaan bestuderen. Het boek was helaas uitverkocht en ik moest mij behelpen met een oud exemplaar uit de bibliotheek. In de eerste druk (1967) geeft Fish nauwkeurige beschrijvingen van psychiatrische toestandsbeelden. Zo merkt hij bijvoorbeeld op dat patiënten kunnen glimlachen met hun lippen en niet met spieren rondom hun ogen. Dit fenomeen is later algemeen bekend geworden door Damasio (1995). Hamilton (van de Hamilton Rating Scale for Depression) bewerkte het boek voor een tweede druk en voegde er een hoofdstuk over persoonlijkheidsstoornissen aan toe. Casey en Kelly hebben nu een nieuwe (derde) bewerking van het boek gemaakt, met twee appendices met overzichten van klassieke psychiatrische syndromen en afweermechanismen. De bewerkers hebben getracht de oorspronkelijke tekst zo veel mogelijk intact te laten en hebben alleen nieuwe informatie toegevoegd waar dat op basis van recente onderzoeksgegevens nodig was. Helaas zijn er bij de bewerking wel een aantal onnauwkeurigheden ingeslopen. Zo wordt op pagina 2 tramline thinking bij het korsakovsyndroom genoemd, terwijl dat begrip nergens in het boek wordt uitgelegd. In de eerdere drukken was dit wel het geval. Met 'tramline thinking' wordt bedoeld dat iemand hetzelfde blijft denken, ook al zijn er aanwijzingen voor het tegendeel (het is met andere woorden een vorm van perseveratie). Er staat ook een verwarrende (druk)fout in het boek. Op pagina 56 wordt gesuggereerd dat implicit memory hetzelfde zou zijn als declarative memory, en explicit memory hetzelfde als procedural memory, maar het is precies andersom. Het boek is bedoeld voor beginnende aios en geeft een goed overzicht van de descriptieve psychopathologie. In tegenstelling tot de meeste leerboeken die tegenwoordig verschijnen, bevat het boek echter geen illustraties of puntsgewijze overzichten. Men zal tijd moeten reserveren voor de bestudering ervan. Hoe belangrijk dit boek zal zijn, hangt af van het belang van descriptieve psychopathologie in het algemeen. Misschien dat in de toekomst iedereen met klachten op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg een MRI-scan krijgt en dat de behandeling daarop afgestemd wordt. Echter, tot die tijd - als die al komt - , is het essentieel dat men de aanwezige symptomen goed kan beschrijven. Fish's Clinical Psychopathology kan hierbij nuttig zijn.

A.A. Hubbeling