Het begrip agressie heeft vele inhouden, waardoor een operationele definitie bij verschillende onderzoekers sterk wisselt. Wij hebben ons beperkt tot agressie als emotie. De mogelijkheden tot kwantificering van emotie zijn nog onvoldoende en het gevaar van overgeneralisatie is niet geheel te voorkomen. Het begrip agressie heeft een surplus betekenis en is niet los te maken van het denkmodel van de onderzoeker. Aan de hand van de 'derived activities' jeuk en krabben wordt de motorische ontlading van agressieve emoties bij de normale mens besproken. De twee werkhypothesen, namelijk de 'abreaction' van ingeklemde affecten en de 'pensée opératoire' worden kritisch besproken. Wij menen dat binnen de interactie van patient-dokter relatie en van analoge relaties verdrongen agressieve gevoelens kunnen werken in de richting van het ontstaan van een psychosomatisch symptoom.