achtergrond Het microbioom speelt een belangrijke rol in de geneeskunde. Ook voor de psychiatrie is het zinvol na te gaan wat op dit moment de betekenis van het microbioom is voor pathogenese en behandelpraktijk bij psychiatrische stoornissen. In de spreekkamer worden vandaag de dag steeds vaker door patiënten, ouders en kinderen vragen gesteld naar de invloed van en de mogelijkheden tot beïnvloeding van de microbiota.
doel Het in kaart brengen van de kennis uit de beschikbare literatuur met betrekking tot de relatie tussen het microbioom, gedrag en psychiatrische stoornissen in het algemeen, en autisme in het bijzonder.
methode Narratief literatuuroverzicht op grond van zoekopdrachten in de databases PubMed en Psycinfo met de zoekwoorden microbiota, microbiome, microorganisms, mental disorders en psychiatric disorder; autism spectrum disorder, autistic disorder, autistic en autism.
resultaten Het aantal publicaties over de wederzijdse beïnvloeding van de samenstelling van het microbioom en menselijk gedrag is groot. De samenstelling van het microbioom in de darmen heeft effect op menselijk gedrag. Er is sprake van subtiele, fijn gereguleerde, systeembiologische over-en-weerbeïnvloeding. Placebogecontroleerd onderzoek naar effecten van interventies gericht op het microbioom is momenteel beperkt.
conclusie Het is te vroeg om definitieve uitspraken te kunnen doen over de mogelijkheden van diagnostiek en therapie gericht op het microbioom bij psychiatrische stoornissen. Verder wetenschappelijk onderzoek is noodzakelijk. Hoe de microbiota een cruciale rol spelen in onze biochemische homeostase wordt steeds duidelijker.